Bu gün səhər saatlarında Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Tbilisinin azərbaycanlıların yaşadığı Poniçala (Soğanlıq) qəsəbəsində xüsusi əməliyyat keçirib.

APA-nın yerli bürosunun məlumatına görə, əməliyyat nəticəsində 2 qadın və 2 kişi olmaqla, 4 nəfər saxlanılıb. Onlar narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsində şübhəli bilinirlər.

DİN faktla bağlı istintaq aparır.

Qeyd edək ki, son aylar Poniçalada keçirilmiş xüsusi əməliyyatlar zamanı 30 nəfərə yaxın şəxs saxlanılıb.

Hazırda dünyada ən geniş yayılan problemlərdən biri yod çatışmazlığıdır.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına əsasən, dünya əhalisinin 54 faizi yod çatışmazlığının yarada biləcəyi xəstəlik riski ilə yaşayır.

Türkiyəli endokrinoloq və metabolizm üzrə mütəxəssis Rüştü Serter qidalardan alınan yodun çatışmazlığı vəziyyətində uşaqlarda böyümə geriliyi, zəka ilə əlaqədar problemlər, böyüklərdə isə tiroid vəzinde böyümə, hipotireoz kimi xəstəliklərin ortaya çıxdığını söyləyib. Ailem.az həkimin fikirlərini təqdim edir.

Yod çatışmazlığının səbəbləri nələrdir?

Sağlam beyin inkişafı və böyümənin təməl daşlarından olan tiroid hormonlarının artması üçün orqanizm kifayət qədər yod qəbul etməlidir. Ancaq əfsuslar olsun ki, yod orqanizm tərəfindən istehsal olunmur. Buna görə də bədənin yod ehtiyacı dəniz məhsulları, ət, süd məhsulları, yumurta, bəzi meyvə və tərəvəzlər kimi qidaları yeməklə qarşılana bilər. Əgər qidalanma yolu ilə kifayət qədər yod alınmırsa, orqanizmdə pozulmalar inkişaf etməyə başlayır.

Yod çatışmazlığı səbəbindən böyüklərdə hipotireoz (qalxanxanabənzər vəzinin funksiyasının zəifləməsi ilə bağlı olan xəstəlik) inkişaf edir. Statistikaya görə, dünyada 740 milyon insan bu xəstəlikdən təsirlənir.

Əlamətləri nələrdir?

Tiroid hormonu azaldıqda metobolizm yavaşladığı üçün çəki artmağa başlayır. Şəxs az yemək yesə də, kökəlməyə başlayır. Bununla yanaşı, halsızlıq, dəri quruluğu, saç tökülməsi, dəridə qalınlaşma, qəbizlik, soyuğa qarşı dözümsüzlük, saç və dırnaqlarda qırılma, menstruasiya düzənsizliyi, unutqanlıq zamanla ortaya çıxan şikayətlər arasındadır.

Daha irəliləmiş vəziyyətlərdə isə özünü idarə etmə problemi, depressiya, həssaslıq, ürək və ağciyər çatışmazlığı yarana bilər. Yod çatışmazlığının qadınlardakı ən əhəmiyyətli təsirlərindən biri isə infertilite, yəni sonsuzluqdur.

Hamiləlikdə yod çatışmazlığı

Hamiləlik və əmizdirmə dövründə isə yod çatışmazlığı ciddi problemlərə səbəb olur. Bu qadınlarda yarımçıq hamiləlik, erkən doğuş, doğuş anomaliyaları, uşaqda zəka və inkişaf geriliyi, eşitmə və danışma pozuntuları görülür. Dünyada hər il doğulan təxminən 50 milyon uşaq analarının qida rasionunda kifayət qədər yod olmaması səbəbindən zəka geriliyi riski ilə qarşılaşır.

Sidikdə yodun miqdarına baxmaq lazımdır

Azyaşlılarda yod əskikliyi ilkin vaxtlarda özünü göstərmir. Həmçinin əskikliyin olub-olmadığını müayinə ilə təyin etmək də mümkün deyil. Orqanizmdə yod çatışmazlığını  dəyərləndirmək üçün ən asan yol sidik analizi verməkdir.

Necə müalicə edilir?

Yod çatışmazlığı zamanı ilk öncə tərkibi yodla zəngin olan qidalar yeyilməlidir. Təbii dəniz və daş duzu isə əhəmiyyətli yod qaynağıdır. Yodla zənginləşdirilmiş duz yod əskikliyi ilə mübarizədə əhəmiyyətli rol oynayır.

Bu məqsədlə çox duz istifadə etməyə ehtiyac yoxdur. Sadəcə gündə 2 qram yodlu duzun mütəmadi istifadəsi yod ehtiyacını qarşılamağa bəs edir. Duzdakı yodun qorunması üçün onu nəm olmayan, işıq görməyən qapalı qablarda saxlamaq lazımdır. Bir də ən əsası duz yeməyə bişdikdən sonra tökülməlidir.

Dərmanla müalicəni isə ehtiyac olarsa, həkim özü təyin edəcək.

Gürcüstandan Azərbaycana qanunsuz mobil telefonlar keçirmək istəyən şəxs saxlanılıb.

APA-nın yerli bürosu Gürcüstanın Maliyyə Nazirliyinin İstintaq Xidmətinə istinadla xəbər verir ki, "Mtkvari" gömrük-keçid məntəqəsində saxlanılan şəxsin avtomobilində gömrük dəyəri 22 240 lari olan 984 ədəd mobil telefon aşkarlanıb.

Faktla bağlı istintaq aparılır. Saxlanılan şəxsi 5 ildən 7 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir.

Artıq çərəzlərin yetişmə zamanıdır. Sağlamlığımıza faydalı qoz, fındıq və şabalıddan istədiyimiz qədər dada bilərik.

Xüsusilə də bunlar arasında şabalıd bolluca lif, mineral, faydalı yağ turşuları, vitamin, qidalandırıcı və antioksidant maddələrlə zəngindir.

Ailem.az sizə şabalıdın inanılmaz faydaları barədə məlumat verir.

- Şabalıd liflə zəngin olduğu üçün diabetin qarşısının alınmasında çox təsirlidir. Həmçinin, qan şəkərinin daha yavaş yüksəlməsini təmin edir.

- Tərkibində olan C vitamini və digər antioksidantlar immunitetin gücləndirilməsi üçün mükəmməldir. C vitamini ağ qan hüceyrələrinin yaranmasını dəstəkləməsindən əlavə, bədəndəki sərbəst radikalların təsirsiz hala gətirilməsində də önəmli rol oynayır. Bu da immunitet sisteminin güclənməsinə və xəstəliklərin qarşısının alınmasına yardımçı olur.

- Sümüklərdə mineralların səviyyəsini artırır.

- Tərkibində bol miqdarda olan lif bağırsaqların fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Bu liflər, həmçinin, yediyimiz qidaların bədən tərəfindən yaxşı əmilməsini təmin edir.

- Beyin funksiyalarını yaxşılaşdırır. Tərkibindəki B qrup vitaminləri, nevroloji inkişaf və funksiyalarla birbaşa bağlıdır. Onda olan potasium beyinə qan axımını artırır, sinir sisteminin sağlığını qoruyur, yaddaşı gücləndirir.

- Antioksidant xüsusiyyəti sayəsində xərçənglə nəticələnə biləcək hüceyrə mutasiyalarının qarşısını alır.

- Potasium sayəsində bədəndə su axımını tənzimləyərək təzyiqi normallaşdırır və infarktı aradan qaldırır.

- Tərkibində olan faydalı yağ turşuları da xolesterolu normallaşdırmağa kömək edir, qan laxtalanmasının yaranma ehtimalını azaldır.

Şabalıd yeyərkən yalnız bu məqama diqqət etmək lazımdır ki, ona qarşı allergiyanız olmasın. Bu zaman şabalıd sizin üçün təhlükəli bir qidaya çevrilə bilər.

Soyuq və küləkli havada üşümək adi haldır. Amma temperatur normal olduğu zaman əlləriniz və ayaqlarınız üşüyürsə, bunun səbəbləri üzərində düşünməyə dəyər.

Dalga tv  bu yazıda oxucuları insanların həmişə üşüməsinin səbəbləri ilə tanış edib.

İnfeksiya xəstəlikləri

Xüsusilə qış aylarında tez-tez üzləşdiyimiz soyuqdəymə, qrip, bronxit və sətəlcəm kimi xəstəliklərin ilk əlamətləri üşümə, titrəmə və hərarətin artmasıdır.

Qanazlığı

Bəzi insanların üşüməsinin əsas səbəbi qanazlığı kimi tanınan anemiya xəstəliyidir. Bu xəstəliyə əsasən qadınlar arasında daha çox rast gəlinir. Bunun səbəbi yetərsiz qidalanma, ağır pəhriz və həddindən artıq qan itirmə (məsələn, menstruasiya müddətinin uzun olması) və ya həzm sistemindəki problemlər ola bilər.

Müalicə edilməsə, üşümə ilə başlayan halsızlığı xroniki yorğunluq müşayiət edəcək. Nəticədə insan həyatının keyfiyyəti aşağı düşəcək.

Qeyd etmək laızmdır ki, qadın orqanizminin kişilərdən maraqlı fərqi var: birincilərin əllərində və ayaqlarında qan dövranı həqiqətən də zəifdir. Əvəzində bütün vacib orqanlarda qan dövranı normaldır.

Hətta bu yaxınlarda məsələ ilə bağlı Yuta Universitetində araşdırma həyata keçirilib. Alimlər qadınların bədən və əllərinin temperaturunda 2,8 C fərq əldə edib.

Hipoqlikemiya

Hipoqlikemiya qanda şəkərin normadan az olmasıdır. Normada sağlam şəkərli diabet xəstəliyi olmayan insanda qanda şəkərin səviyyəsi acqarına 3,3 mmol/l-dən 5,5 mmol/l-ə  qədər olmalıdır. Bəzi səbəblərdən qanda şəkərin səviyyəsinin qəfil aşağı düşməsi müşahidə oluna bilər ki, bu da hipoqlikemiya adlanır. Əlamətləri kəskin zəiflik, çox tərləmə, başağrısı, başgicəllənmə bədənin əsməsi, solğunluq, gözlərin qaralması və ikigörmə, narahatlıq, əhvalın dəyişməsi, qorxu, ürəkdöyünmənin sürətlənməsi, güclü aclıq hissi.

Diabet

Nəzarətdə saxlanılmayan diabet əllərin və ayaqlarn üşüməsinə səbəb ola bilər. Şəkərli diabet zamanı qan dövranı pozulur ki, ətrafların daim üşüməsinə səbəb olur.

Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, diabet dərhal gəlmir, onun simptomları qar topası kimidir. Əgər siz birdən-birə tualetə tez-tez getməyə başlamısınızsa, özünüzü daim əzgin, yorğn və susuzluq hiss edirsinsizsə, o zaman həkimə müraciət etmək lazımdır.

Tiroid (Qalxanabənzər) vəzi xəstəlikləri

Bədənin maddələr mübadiləsini tənzimləyən tiroid vəzinin normal işləməsi bütün orqanların normal fəaliyyəti üçün olduqca önəmlidir.

Qalxanabənzər vəzi çox və ya az işlədiyi hallarda üşümə ilə bərabər insanın gündəlik həyatına mənfi təsir edən daimi yorğunluq hissi, saç tökülməsi, qəbizlik, kökəlmə kimi əlamətlər özünü göstərməyə başlayır.

Qalxanabənzər vəzi kifayət qədər tiroid hormonlarını ifraz etmədikdə metabolizmi ləngiyir. Nəticədə orqanizm az enerji istehsal etdiyi üçün bədən üşüməyə, dəri qurumağa, saçlar isə tökülməyə başlayır. Bütün yer üzündə təxminən 4,5 faiz insanlar bu problemdən əziyyət çəkir. Qadınlarda xoşagəlməz əlamətlər 60 yaşdan sonra və hamiləlik zamanı tez-tez müşahidə olunur.

Əgər siz tiroid vəzinin yaxşı işləməməsindən şübhələnirsinizsə, həkimə müraciət edin. Diaqnoz qan təhlili əsasında cəmi bir günə məlum olur, problem özü isə dərmanla müalicə edilir.

Qan dövranının pozulması

Qan dövranın zəif olması müvafiq orqanların qidalanma pozğunluğu, bəzi bölgələrin həssaslaşmasına, xüsusilə ayaqların və qolların üşüməsinə səbəb olur.

B12 vitamininin çatışmazlığı

Bədən B12 vitaminini qəbul etməlidir ki, qırmızı qan hüceyrələri istehsal etsin. Onlar yuxarıda dediyimiz kimi B 12 qanı oksigenlə təmin edir, oksigen isə artıq məlum olduğu kimi istilik yaradır. B 12 vitaminin çatışmazlığı soyuqdəymə və xroniki anemiyaya gətirib çıxarır.

Gürcüstanda azərbaycanlıların sıx yaşadığı Bolnisi rayonunun Darbaz kəndində güclü yanğın baş verib.

APA-nın yerli bürosu Gürcüstanın Fövqəladə Halların İdarə olunması Agentliyinə  istinadla xəbər verir ki, dağ yamacında baş vermiş yanğının söndürülməsində 60-a yaxın yanğınsöndürən iştirak edib. Yanğın nəticəsində quru yarpaqlar və ot örtüyü yanıb.

Yanğının yenidən baş verməsi təhlükəsi olduğundan yanğınsöndürənlər ərazini tərk etmirlər.